Sarmaşıklar

Peyzajda Sarılıcı Bitki Türlerinin Kullanımı
Telefon ya da elektrik direkleri gibi yapıların sönük yapısını etkili hale getirmek için kullanılır. Özelikle bu yöntem dar bahçelerde uygundur. Ayrıca çardak gibi yapıların üst kısımları da sarılarak etkili bir tasarım oluşturulur. Özellikle dar yerlerde bulunan ve yüzey görüntüsü dekoratif olmayan çitler, bitkilerle sardırılarak istenmeyen görüntü yok edilebilir.

(Aşağıdaki görsellerini sunduğumuz bitkilerin açılımıdır)

Bougainvillea-glabra

Begonvil, mor, beyaz, pembe ve kırmızı renkte çiçekleri olan, tırmanıcı özellikte ve ağaçsı bir bitkidir. Güneşi sever. Hastalık ve böcek barındırmaması önemli bir özelliğidir.
Adını, kendisini 1768 yılında Brezilya'da keşfeden ve Avrupa'da tanınmasını sağlayan Fransız amiral Louis Antoine de Bougainville'den almıştır. Gelin Duvağı ve Rodos Sarmaşığı diğer adlarıdır.

Orman Sarmaşığı - Hedera-helix
Herdem yeşildir. Işık almayan kısmında öbekler halindeki kısır dallarda olan kökleriyle tutunur. Otların güçlükle yeşerdiği gölgeli ve yarı gölgeli yerlerde örtücü olarak kullanılır.

Jasminum-nudiflorum
Yasemin, zeytingiller (Oleaceae) familyasının Jasminum cinsinden 300 kadar tropik ve astropik çalımsı bitki türünün ortak adı. Hoş kokulu çiçekler açan bu çok yıllık bitkiler Kuzey Amerika dışındaki bütün kıtalarda yabani olarak yetişir.

Yasemin türlerinin çoğu tırmanıcı yapıdadır. Genellikle iki ya da daha çok sayıda yaprakçıktan oluşan bileşik yaprakları vardır. Ama bazı türlerinde basit yapraklarda rastlanır. Beyaz, sarı ender olarak da pembe renkli borumsu çiçekler açar. Meyveleri etli iki loplu ve siyahtır.

En çok yetiştirilen yasemin türlerinden biri adi yasemindir (Jasminum officinale). Anayurdu İran olan ve Akdeniz kıyılarındaki ülkelerde sıkça rastlanan bu bitki parlak yaprakları ve hoş kokulu beyaz çiçekleriyle park ve bahçeleri süsler. Yasemin çiçeklerinden parfüm sanayisinde kullanılan değerli bir uçucu bir yağ çıkartılır. Arap yasemini denen (Jasminum sambac) bitkisinin kokulu çiçeklerinden ise yasemin çayı yapılır. Çin kökenli bir tür olan kış yasemini (Jasminum nudiflorum) ve İtalya yasemini (Jasminum humile) süs olarak yatiştirilen, sarı çiçekli bitkilerdir.

Jasminum-officinalis
Tek tüysü yapraklar Karşılıklı dizilmişlerdir. Yaprakçık sayısı 3-7 (9) dur. Eliptik, uzunca yumurta biçiminde ve sivri uçludur. 1-6 cm. boyundadır. Yan yaprakçıklar sapsız, uçtaki yaprakçık uzun saplıdır.

Yeşil renkli sürgünleri narin, dört köşeli, tüysüz yahut başlangıçta hafif tüylü sonra çıplaktır. Yıllık sürgünlerin boyu 1-1.5 m.ye ulaşır. Korolla tüpünün uç kısmı 5 lopludur, çiçeklerden 2-10 tanesi teminal durumlu kurullar halinde bulunur.

Mercan Hanımeli - Lonicera sempervirens
Familya, Caprifoliaceae, Kuzey Amerika’nın doğusu ve güneyi, Meyve içinde çok sayıda küçük tohum bulunur, Dağınık, yayılıcı ve tırmanıcı formdadır, Işık bitkisidir, Gölge koşullarda meyve vermez,  Herdem yeşildir, Tohum, çelik ve daldırma ile üretilir.

Mandevilla-dipladenia
Mandevilla türlerinin anavatanları ABD’nin güney batısından Brezilya’nın güneydoğusuna kadar geniş bir bölge. Doğal yaşam alanları ve evrim geçirerek uyum sağladıkları coğrafyalar her türünde farklı olabilir. Süs bitkisi olarak türetilen hibritler ve kültivarlar farklı şartlara daha iyi uyum sağlarlar.

Hazan dalı, Virjinya sarmaşığı, Frenk asması

Parthenocissus quinquefolia - Amerikan Sarmaşığı
Diğer adları Hazan dalı, Virjinya sarmaşığı, Frenk asması olarak tanınan sarmaşık., Yaprakları eliptik ovat, 3-5 parçalı, uzun saplı donuk yeşil renklidir. Sonbaharda yaprak dökümünden önce renkleri parlak kızıla dönüşür.

Mavi yasemin - Plumbago Capensis:
Kokusuz, görsel olarak güzel bir yasemindir, havaların ısınmasıyla baharda açmaya başlar, kış aylarına kadar sürekli çiçeklidir. Ağır kış şartları geçiren bölgelerde saksıda yetiştirilebilir. Ilıman bölgelerde dışarıda ölmez. Sarkıcı, yayılıcı veya dikine form verilerek büyütülebilir.

Madagaskar Yasemini - (Stephanotis floribunda)
Anavatanı Madagaskar olan iç mekan süs bitkilerinden biridir. Yaprakları parlak yeşil, uzunca oval, açık yeşil damarlı; çiçekleri kar beyazı, mumsu yapıda, güzel kokulu, sarılıcı formda bitkilerdir. Tabiatta 15 türü bulunan Stephanotis cinsinin süs bitkileri yetiştiriciliğinde önemi olan tek türü S.floribunda’dır.

Cezayir Menekşesi - Vinca-major
Cezayir menekşesi, Apocynaceae familyasından Vinca cinsini oluşturan yer örtücü bahçe bitki türlerinin ortak adıdır.
Genel özellikleri
Yaprakları yaz kış dökülmez ve karşılıklı şekilde dizili bulunurlar. Mor, eflatun, beyaz renkte çiçekleri vardır. Çiçek yaprakları beş parçalıdır. Ilıman iklimde, nemli ve ışık alan yerlerde gelişir. Toprağı besin maddelerince zengin olmalıdır. Bahçede grup olarak yetiştirilebilir. Avrupa, Kafkaslar ve Türkiye'de doğal olarak yetişen türleri vardır.

Yetiştirme
Kök salar ve saldığı yerde yeni bir bitki oluşturur. Geniş ve üstüne basılmayan mekanlarda, çok güneş ihtiyacı duymadan yeşil bölgeler oluşturmada kullanılabilir.

Mor Salkım - Wisteria Sinensis
Mor Salkım, baklagillerden bir sarmaşıktır. Anayurdu Çin’dir. Yapraklarını döken sarılıcı odunsu bitkilerdir. Boyu 20-30 metreye kadar varabilir. Ömrü yaklaşık 70-80 yıldır. Ama ana gövdesi ölse bile dipteki genç sürgünler yaşamaya devam eder. Yeniden almanıza gerek yoktur.